Publiceren als Open access

Open Access is een wereldwijde beweging met als principe het vrij toegankelijk beschikbaar stellen van resultaten van onderzoek, in het bijzonder onderzoek dat met publieke middelen wordt gefinancierd. Toegang tot kennis, informatie en data is essentieel voor hoger onderwijs en onderzoek.

Op de website van Zuyd staat dat de lectoraten van Zuyd ontwikkeling, overdracht en circulatie van kennis stimuleren. Zuyd stimuleert als instelling het Open Access beschikbaar stellen van haar kennisproducten van onderwijs en onderzoek om zo een bijdrage te leveren aan kenniscreatie en kenniscirculatie.

Berlin Declaration

In 2009 heeft de HBO-raad namens alle hogescholen van Nederland de Berlin Declaration on Open Access ondertekend. Hogescholen geven met het ondertekenen van de Berlin Declaration aan achter de doelstelling te staan om hun onderzoeksoutput  kosteloos toegankelijk te maken voor iedereen. De Nederlandse universiteiten hadden de Berlin Declaration al eerder ondertekend.

Instellingsrepository Zuyd

Kennisproducten kunnen worden opgeslagen en beschikbaar gemaakt in een repository. Zuyd heeft een eigen instellingsrepository, nl. Sharekit. Kennisproducten kunnen hierin worden opgeslagen en voorzien van metadata. Sharekit voldoet aan internationale standaarden voor het vrij uitwisselen van data. Ook kent Sharekit een koppeling met het e-depot van de Koninklijke Bibliotheek waarmee digitale duurzaamheid gewaarborgd is. Het invoeren van bestanden en toekennen van metadata gebeurt door medewerkers van Zuyd Bibliotheek.
De kennisproducten worden daags na invoer getoond op de HBO Kennisbank. Kennisproducten van lectoren worden automatisch ook getoond op het wetenschapsportaal NARCIS.

HBO Kennisbank

De HBO Kennisbank is dé toegangspoort naar kennisproducten van hogescholen. Deze worden door opname in de HBO Kennisbank beschikbaar gemaakt voor hergebruik. Behalve Zuyd zijn 22 andere Nederlandse hogescholen hierbij aangesloten.

NARCIS

NARCIS biedt toegang tot wetenschappelijke informatie waaronder (open access) publicaties o.a. afkomstig uit de repositories van alle Nederlandse universiteiten, KNAW, NWO en diverse wetenschappelijke instellingen.

Kennisproducten van lectoren worden, indien opgenomen in de instellingsrepository, automatisch doorgesluisd naar NARCIS. Hiervoor dient aan de naam van de lector een DAI toegekend te worden, een Digital Author Identifier. Dit is een uniek, landelijk nummer dat kan worden toegekend aan een onderzoeker. De DAI brengt diverse schrijfwijzen van een auteursnaam bij elkaar en maakt onderscheid tussen auteurs met dezelfde naam.

Open Access Journals

Een onderzoeker kan ook besluiten te publiceren in een Open Access Journal. De Directory of Open Access Journals (DOAJ) bevat een compleet overzicht van meer dan 10.000 peer reviewed wetenschappelijke Open Access tijdschriften. Ook de zg. hybride tijdschriften zijn hierin opgenomen. Hybride tijdschriften zijn tijdschriften waar abonnementsgeld voor betaald moet worden, maar waarin een auteur zijn artikel (tegen betaling) Open Access kan laten opnemen.

Creative Commons

Creative Commons biedt auteurs, kunstenaars, wetenschappers, docenten en alle andere creatieve makers de vrijheid om op een flexibele manier met hun auteursrechten om te gaan.

Met een keuze uit zes (gratis) beschikbare standaardlicenties bepaalt de auteursrechthebbende in welke mate zijn of haar werk verder verspreid mag worden, en onder welke voorwaarden dit mag.

Het aanbieden van werk met een Creative Commons licentie betekent niet dat de maker de auteursrechten opgeeft. Hij houdt alle rechten, maar maakt zo duidelijk wat anderen met het werk mogen doen. Verspreiden, met anderen delen of bij sommige licenties ook om het werk te bewerken.
Zonder een Creative Commons licentie zou iedereen expliciet toestemming moeten vragen voor elk gebruik van het werk.

Op de site van Creative Commons vind je een overzicht van de zes beschikbare licenties:

 

Naamsvermelding

 

Naamsvermelding-GelijkDelen

 

Naamsvermelding-NietCommercieel

 

Naamsvermelding-NietCommercieel-GelijkDelen

 

Naamsvermelding-GeenAfgeleideWerken

 

Naamsvermelding-NietCommercieel-GeenAfgeleideWerken